GERÇEK TARİHE VE KAHRAMANLARA İADE-İ İTİBAR

GERÇEK TARIHEVEJ kahramanla™ B İADE-İ İTİBflBj Tarihi ne kadar biliyoruz? ÜnlD küratör Nejat Çuhadaroğlu, m^S S| 30 yıllık araştırmasını heybesinden çıkardı. Onun maket heykelleri f ı üzerlerinde orijinal kıyafetler, aksesuvarlar ve eşyalarla boy gösteriyor, [İH^ıl* bilinmeyen hikayelerini anlatıyor.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Hisart Canlı Tarih ve Diorama Müzesi'nde sergilenen eserlerin bir bolümü AKS'de meraklılarıyla buluşuyor.

TARİH BİZE ÇOK YANLIŞ ÖĞRETİLDİ "Tarih bize hep eksik ve yanlış anlatıldı" diyen küratör Nejat Çuhadaroğlu kitaplarda kendine yer bulamamış kahramanların öykülerini, gerçek eşyaları ve fotoğrafları kendi sanatıyla bir araya getirdi. DÜNYADAKİ İLK SAVAŞ UÇAĞINI TÜRKLER DÜŞÜRDÜ ''italyanlar Birinci Dünya Savaşı'ndaıı önce Libya, Trablusgarp'a saldırıyorlar. 0 cephede Enver Paşa ve Mustafa Kental Atatürk de görev yapıyorlar. İtalyanlar ilk kez savaş amaçlı uçağı orada kullanıyorlar. Sergide Trablusgarp'ta esir alınmış bir İtalyan uçağının diarogmasıru görebilirsiniz. Bu eser dünyadaki ilk savaş uçağının Türkler taralından düşürüldüğünün kanıtı." BALKANLARDA SOYKIRIM MI YAPILDI? "Ermeniler sürülünce soykırım yapıldığım iddia edebiliyorlar. Onlar bize yapınca hiçbir sorun yok ama! Benim tezime göre Balkan Harbi Ermeııi Tehciri'ni tetikleyen olaydır. Balkanlarda Sırplara ve Bulgarlara oynadıkları aym oyunu Andolu'da Ermenilere oynamaya başladıklarında. orada da benzer bir kayıp olacağı anlaşıldığı için Ermeniler göçe zorlandılar." Nejat Çuhadaroğlu 30 yıldır araştırıyor, heybesine insan hikayeleri yüklüyor, o insanların gerçek eşyalarına ulaşmaya çalışıyor, biriktiriyor. Bir de doğduğu günden beri resim, heykel, nıaket yapıyor. Yıllar boyu biriktirdiği binlerce eser ve hikayeyi kendi sanatıyla bir araya getirip IIisart Canlı Tarilı ve Diorama Müzesi'nde meraklısına sunuyor. Müzedeki eserlerin bir kısnu şimdi Akasya Kültür Sanat(AKS)'da sergileniyor. Selçuklu'dan Osmanlı'ya, dünya savaşlarından fetihlere, kaderleri değiştiren anlar, askeri ekipmanlar, orijinal ve aslına sadık kalınarak hazırlanan kıyafetler, bayraklar, alem ve sancaklar, kılıçlar, silahlar, madalya ve nişanlar, tablolar, fotoğraflar, gravürler, gazete ktipürleri ve fazlasını mayısa kadar AKS'de görebilirsiniz. Ama önce sohbetimize ortak olun... ¦Bu İşe nasıl başladınız? Doğuştan gelen bir yeteneğin geliştirilmesi diyebiliriz. Annem ressam ve heykeltıraş, babam yüksek mimar. Elime kalem alacak yaşa geldiğimden bu yana resim ve heykeller yaptım. Yine de ailem sanatçı olmamı istemedi. Lise dönemine kadar resim ve maket yapmaya devam ettim. Üniversitede ekonomi okudum. ¦Kompozisyon çalışmalarına ne zaman başladınız? Lisede maket de yapıyordum. Üniversitenin son yıllarında maketleri mizansen çerçevesinde üç boyutlu düzenlemeyi planladım. II. Dünya Savaşı'yla başladım, zamanla profesyonelleştim. 18 yıl önce yaptığını dioraıııalarm yanma gerçeklerim de koyayım dedim. Böylece projenin fikri doğdu. Bir miğferle başlayan serüven müzeye dönüştü. Dünyada ilk ve tek. DÜNYANİN MERKEZİ ANADOLU ¦Hlsart'ı 'dünyada ilk ve tek' yapan ne? Çünkü bin senelik tarihi anlatan bir müze zaten pek yok. Müze ve sergi Doğu Roma Bizans, Selçuklu Devleti, Osmanlı Dönemi, I. ve II. Dünya Savaşı, Kore, Vietnam, Kıbrıs Barış Harekatı, Körfez Krizi gibi tüm tarihimizi kapsayan bir dönemi içeriyor. Bu konularla ASLANLA GEZERDİ . "Cezayirli Hasan Paşa % % çok başarılı bir komutan, v amiral ve en büyük özel- A liği de genç yaşlarda bulup yetiştirdiği büyüttüğü erkek aslanlar. Paşa evcil köpeğiyle gezer gibi ya nında aslanıyla dolaşıyordu." İstanbul'un Fethi ya da Çanakkale olsun bu savaşları ölçek gözetmeksizin her türlü maket dioramayla canlandırıp yanlarına resim ve fotoğraflarla hikayelerini koyuyorum. Nejat Çuhadaroğlu İLK SİYAHI PİLOT DA OSMANLI'DA "Dünyadaki ilk siyahi savaş uçağı pilotu Osnıanlılıydı: Arap Ahmet. Arap Ahmet, Birinci Dünya Savaşı'nda Çanakkale cephesinde savaşmış, Kurtuluş Savaşı'nda da görev almıştır. Hem deıüzci hem de havacıdır." ilgili her türlü aksesuarı, fotoğrafı, resmi topladım. Bunları puzzle'm parçaların gibi mankenlerin üzerine yerleştirip, kurguladım. Müzenin dünyada ilk ve tek olmasının ııedeıü bu. Tarihi olaylar çok yönlü bir şekilde ilk kez ele almıyor. ¦Mutlaka ciddi tarih araştırması yaptınız. Araştırmacı, tarihçi şapkam da var. İşlediğim konuları ciddi şekilde inceliyorum. Tarihi bir karakteri canlandırdığımda onun gerçekliğini fotoğrafıyla kanıtlıyorum. ¦Tarih kitaplarında daha önce tanışmadığımız, gerçek kahramanlardan mı söz ediyorsunuz? Maalesef. Bu topraklar üzerinde yaşayan her Türk vatandaşının olmazsa olmazıdır tarih. Çarpım tablosunu ezbere bilmek kadar önemli tarih bilmek. Bu topraklardaki kültürleri bilmeden geleceği göremez, bugünü yorumlayamazsınız. Tarihini bilmeyen toplumlar dış ve iç güçlerin, provokasyonlarına maruz kalmaya, iç savaşa sürüklenmeye mahkum kalır. Millet olabilmek için geçmişiıüzi öğrenin. ¦Sergide sadece Türkler yok ama değil ml? Tabii ki yok! Bu bir canlı diorama 'tarih' müzesi. Her şeyi tarafsız bir şekilde anlatıyoruz. Nadir de olsa eleştirenler olu- HIZLI TRENİN ATASI yor: Enver Paşa gibi karakterlere yer vermemenüz gerektiğim iddia ediyorlar. Eğer orijinal kıyafetlerini bulduysam Enver Paşa da ola cak S talin ya da Tlitler de! Tarihe mal olmuş her şeyi açıkça işlemek niyetindeyim. İyi tarihi koyalım, kötü yanlarını saklayalım öyle mi? Bu çürümüş zihniyet yüzünden yıllardır tarihimizi doğru öğrenemedik. Her şey yanlış, yanlı ve eksik öğretildi. Her yıl Çanakkale Zaferi'ni kutluyoruz ama. hala önemini bile kavrayamadık. Onların bir ruhu, yaşanmışlığı, anlatılacak hikayeleri var. Biz bunları öğrenip, ders çıkarırsak savaşların sayısını azaltabiliriz. ¦Sergiyi sürekli hale getirmeyi planlıyor musunuz? Almanya'dan başlayarak Avrupa turnesine çıkacağız. Tüm dünyaya bu coğrafyanın tarihini anlatmamız lazım. Burası dünyanın merkezi çünkü! Çin'e gidin yalnızca Çin kültürünü görürsünüz, Japonya, İngiltere... Hepsi için aynı şey geçerli. Burada 15 bm yıllık bir tarilı var. Firavunlardan bile eski Anadolu'nun tarihi. 'Medeniyet' dediğiniz şey Mezopotamya'da çıkmış. "Dünyanın ilk hızlı treni. Yani ben öyle adlandırıyorum, öyle olduğunu düşünüyorum. Birinci Dünya Savaşı'nda Orta Doğu Ceplıesimde Alman ve Türk pilotları bir savaş uçağı motorunu vagona koyuyorlar ve pervane sayesinde hızlı bir biçimde cephe içerisinde hareket ediyorlar." Jag - IBWL ' V >| JL TARİH BİZE ÇOK ' YANUŞÖĞRETİLDİ "Tarih bize hep eksik ve yanlış anlatıldı" diyen küratör Nejat Çuhadaroğlu kitaplarda kendine yer bulamamış kahramanların öykülerini, gerçek eşyaları ve fotoğrafları kendi sanatıyla bir araya getirdi. At I Nejat Çuhadaroğlu 30 yıldır larında maketleri mizansen İstüTlhlJİ'lJTl Fpt- ilgili her türlü aksesuarı, H araştırıyor, heybesine insan çerçevesinde üç boyutlu fotoğrafı resmi topladım / I hİkayelerİ ^lklüyor'0 insan" düzenlemeyi planladım. II. flİ yCL (1(1 ÇCUlClk- Bunları puzzle'm parçala- maya çalışıyor, biriktiriyor. zamanla profesyonelleştim. İC&1& OlSHH bil rintfyerleş^ ' Bir de doğduğu günden beri 18 yıl önce yaptığım diora- saVaşlan Ölçek dım. Müzenin dünyada ilk vnr. Fnvor - .... resim, heykel, nıaket yapıyor. maların yanma gerçeklerim .. 7 vp tok olmamın mvliMiî yoı. imivli ± aşa yuı K.a Yıllar boyu biriktirdiği binler- de koyayım dedim. Böylece gÖZBÎÎYl&kSlZlTl bu Tarihi olaylar çok rakterlere yer vermeme- ^ ce eser ve hikayeyi kendi sa- projenin fikri doğdu. Bir hor HirUi mnbot vftnin hir Q»lri1rfo ilk Vpv miz gerektiğini iddia edi- ^ . *»¦ - ^ natıyla bir araya getirip ili- miğferle başlayan serüven HeT tUVlU ma^Qt eJe^ımyor yorlar. Eğer orijinal kıya- sart Canlı Tarih ve Diorama müzeye dönüştü. Dünyada dİOTClîTlCiylCl u , . .. . ietleriııi bulduysam En- Müzesi'nde meraklısına sunu- ilk ve tek. 7 j MUtlaKa Cidal tann ver Paşa da olacak S talin yor. Müzedeki eserlerin bir niiuv.u.u ued^İ Canlandırıp araştırması yaptınız. ya da Tlitler de! Tarihe kısnu şimdi Akasya Kültür ?^YAN N MERKEZİ vaillarlllû IVSİm Araştırmacı tarihçi şap- mal olmuş her şeyi açık- nlİNVAriAKİ İl K Sanat(AKS)'da sergileniyor. ANADOLU yaniarinaTeSim kam da var. işlediğim ko- ?a işlemek niyetindeyim. QAUAQI I^a!"*IIJI Selçuklu'dan Osmaıüı'ya, ¦Hlsart'ı 'dünyada Ve fotoğraflarla "C- 1^ tarilû koyalmı kötü SAVAŞ UÇAĞINI .. dünya savaşlarından fetihle- ilk ve tek'vaoan ne* hilrn-volorirıi Pn. yorum. 1 ar hı bir karak- yanlarını saklayalım oyle TÜRKLER DUŞURDU re, kaderleri değiştiren anlar, Çünkü bin senelik tarihi hikayelerini KO- tcn^ncür^da nıi^ Bu çürümüş zihniyet ..Tt , , R- • • n- askeri ekipmanlar, orijinal ve anlatan bir müze zaten pek yUVOrUm. on m gerçekhgmı fotogra- yüzünden yıllardır tarıhı- İtalyanlar Birinci Dıınya aslına sadık kalınarak hazırla amaidiı l ıı iuuzl zaıcıı j j fıyla kanıtlıyorum. mizi doğru öğrenemedik. ÇnvWnH-m nnr-A T ihva asıma saaiK KaıınaraK nazırıa- yok. Muze ve sergi Dogu _ . . . . . , u , , nan klyafetler> bayraklar, Roma Bizans, Selçuklu ¦Tarlh k'taplarmda daha Her şey yaıı iş, yanlı ve 1rablusgarp a saldırıyorlar. alem sancaklar. j^ar si_ Devleti Osmanlı Dönemi I önce tanışmadığımız, ger- eksik öğretildi. 11er yıl O cephede Enver Paşa ve laW madal ¦ ^ ^ çek kahramanlardan m. Çanakkale Zaferi'ni kut- tablolar, fotoğraflar Jravür- ÖSS- söz ediyorsunuz? luyornz ama hala öncıra- K ler'gazete kÜpÜrlerİ ve fazla" katl-Körfez Krizi ®bi MaaleSf''Bu t0prflar o . kavrayfnadlk- orad^ı kıülaruvoriar Sc-rSde Slm kadar AKS'de gö" »«ihlmM kapsayan bir dö- 3^» her Onlarnı bir ruhu, yaşan- Trabîusîmro ta esiı Sınmış rebilirsiniz. Ama önce sohbe- nemi içeriyor. Bu konularla 1 urk vatandaşının olmaz- nuşlıgı anlatılacak Lrablusgarp ta esıı alınmış timize ortak olun... sa olmazıdır tarih. Çar- hikayeleri var. Biz bunla- bır italyan uçağııuıı dıarog- hadarfımr? Pım tablosunu ezbere bil- rı öğrenip, ders çıkarır- masını görebilirsiniz. Bu DoĞustan ^selen bir veiene mek kadar önenüi tarih sak savaşların sayısını eser dünyadaki ilk savaş uoguştan geıen oır yetene bilmek Bu topraklardaki azaltabiliriz. ^aâım.n1 T.ürkl?r Jf"1 EH kültürleri bilmeden gele- ¦Sergiyi sürekli hale getir- duşuruldugunun kanıtı. raş, babam yüksek mimar ceğı göremez, bugünü yo- meyi planlıyor musunuz? g 0 j dî de ^ ^ dı^ ve BALKANLARDA İV #İlHRİ«l le olduğunu düşünüyorum. Birinci Dünya Savaşı'nda Orta %nVKIRIM Ml Doğu Ceplıesi'inde Alman ve Türk pilotları bir savaş uçağı VADiınn ^ ^Hjt İMİ | motorunu vagona koyuyorlar ve pervane sayesinde hızlı bir YAPILDI. ^JPr biçimde cephe içerisinde hareket ediyorlar." nilere oynamaya başla- "Dünyadaki ilk siyahi savaş uçağı ]ulotu Os- \ anlaşıldığı içiıı Ermeııi-- vaşmış, Kurtuluş Savaşı'nda da görev almıştır.